Concordia University – Baker, nghệ sĩ đa ngành Syria-Kurd đang sinh sống tại Quebec, nổi bật với những tác phẩm nghệ thuật tham gia xã hội, tập trung khai thác các chủ đề về trí nhớ, sự dịch chuyển và cảm giác thuộc về. Tác phẩm của cô không chỉ là sự thể hiện nghệ thuật mà còn là cầu nối tạo nên sự gắn kết trong cộng đồng.
Trong dự án “Xây dựng lại”, Baker mang đến “Là một người biểu diễn trong cộng đồng”, một tác phẩm video ghi lại buổi biểu diễn trực tiếp. Tại đây, cô mời các thành viên cộng đồng nhận nuôi những cây được đặt tên theo người lạ – một ý tưởng độc đáo nhằm khuyến khích kết nối xã hội và nhấn mạnh mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau giữa con người với thiên nhiên.
Chia sẻ về nguồn cảm hứng, Baker kể: “Khi gia đình tôi chuyển đến ngôi nhà mới vào năm 2018, chúng tôi mong muốn tạo ra một khu vườn như một cách để gắn kết với mọi người. Không ngờ, khu vườn ấy lại trở thành điểm gặp gỡ. Khi trồng cây, chúng tôi ngạc nhiên với sự phát triển tự nhiên. Quá trình đó thôi thúc chúng tôi tìm hiểu về thực vật bản địa, thụ phấn và các mối quan hệ trong hệ sinh thái. Những cây này giống như con người – mỗi loài đều phát triển mạnh trong điều kiện riêng.”
Đặt tên cho cây – Sợi dây nối liền trí nhớ và sự chăm sóc
Một trong những điểm nổi bật trong tác phẩm của Baker là hành động đặt tên cho cây theo tên người lạ. Hành động này không chỉ đơn giản là đặt tên, mà còn khơi dậy sự suy ngẫm sâu sắc về mối quan hệ giữa trí nhớ và sự chăm sóc. “Có sức mạnh trong việc đặt tên,” Baker nhấn mạnh. “Theo truyền thống, mọi người thường đặt tên cây theo người thân yêu. Nhưng khi một cây mang tên người lạ, điều gì sẽ xảy ra? Việc chăm sóc cây ấy giúp duy trì ký ức, giữ cho cái tên đó luôn sống động. Hành động nhỏ ấy nhắc nhở chúng ta rằng sự cùng tồn tại là điều thiết yếu.”
Thông qua tác phẩm, Baker không chỉ mời gọi cộng đồng tham gia mà còn gợi mở sự kết nối sâu sắc giữa con người và thiên nhiên. Cây cối không chỉ là thực vật đơn thuần; chúng trở thành biểu tượng của trí nhớ, của sự quan tâm và mối quan hệ giữa người với người, giữa người với môi trường sống xung quanh.
